Sigorta başlangıç yılına bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 94, 08 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları sunuyor. 3.600, 4500 ve 5.400 prim günü üzerinden şekillenen modellerle, belirli koşulları sağlayan sigortalılar daha erken emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve çalışma süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca sigortalı için çeşitli emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Sigorta yılına göre emeklilik şartları tekrar düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları tekrar tanımlanıyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde erken emeklilik imkânı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler getiriyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de emeklilik sistemi, sigorta giriş tarihine bağlı olarak değişiyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için çeşitli prim günleriyle erken emeklilik yolları sunuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, eksik prim günü bulunan ya da hizmet yılı az olan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim koşullarını tamamladığında erken emeklilik hakkı kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül cazip bir seçenek sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için erken emeklilik koşulları daha ağır. Bu kişiler, 4.500 gün prim ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en ağır erken emeklilik şartları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 engellilik raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim gün sayısı ve çalışma yılı, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3700 gün,
– %60 ve üzeri için on beş yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, resmî rapor ile 1.800 gün prim temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda emekli aylığı iptal ediliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılar için özel bir erken emeklilik desteği devrede. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, ilk SGK girişinize göre belirleyin.
-
Eksik primlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engel durumunuz varsa, malulen emeklilik gibi ek avantajları inceleyin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.
